Süpürge nasıl yapılır? Süpürge nedir?

Süpürge nasıl yapılır? Süpürge nedir?

Süpürge evlerin baş tacıdır. Neredeyse her evde olan süpürge ile evdeki tozları, dışarıdaki tozları iteleriz ve çöpe atarız.

Günümüzde elektriklisi de vardır. Elektrikli süpürge tozları içine çeker. Tozlar içindeki torbaya birikir. Torbanın içindeki tozları da çöpe atarız.

Süpürge, çalılardan yapılır. Bu çalılar, süpürge otundan elde edilir. Buna saplı süpürge ya da ot süpürge denir. Süpürge kelimesi Türkçe’dir. Süpürmek kökeninden gelmektedir.

Süpürgenin Yapılışı

Eskiden esnaflar “süpürgeciler hanı” denen hanlarda küçük dükkanlarda süpürge üretirlerdi. Özellikle Kırklareli’de terzilik ile birlikte en gözde mesleklerdendi. Peki süpürge nasıl yapılır?

Tarladan süpürge telleri toplanır. Süpürge yapımına uygun uzunlukta kesilir. Tohumları ve yaprakları ayıklanır, demetler haline getirilir.

Daha sonra üretici tarafından Borsa’da satışa çıkarılır. Süpürge telleri, üreticinin verdiği fiyat doğrultusunda açık arttırma ile süpürge yapımcıları tarafından satın alınır. Süpürge telleri,  yumuşak olması ve kükürtün daha kolay ıslanması için su ile ıslatılır.

Islatılan teller küçük kapalı ve bir ocağı bulunan penceresiz bir odaya konarak kükürtle ağartılır. Ağartılan bu süpürge telleri “ayıklayıcı” diye anılan kişi tarafından bıçakla ayıklanır. Kalın, dolgun ve etli olanlar tepelik, ince ve cılız tellerde işlik olarak ayrılır.

Kısa, kırık, koyu renkte düzgün olmayan teller ayıklanarak küçük el süpürgeleri ve top süpürge yapımında kullanılır. Teller “sarıcı” larca temizlenir. 4-9, ya da daha çoğu bir araya getirilip, yavru demetler yapılır.

Bunların ikisi birleştirilir, pamuk ipliğiyle bağlanarak, süpürge taslağı oluşturulur.

Bu taslağın sapına 4-5 tel yerleştirilir, tepelik yapılır. Ayakcak denilen ayak mengenesinden yararlanılır. Sap, üç ya da daha çok yerinden galvanize telle bağlanır.

Süpürge taslağına “el mengenesi” (falaka) yardımıyla süpürge biçimi verilir. Tokmakla vurularak bu biçim pekiştirilir. Üç ya da daha çok yerinden çuvaldızla dikilir. Daha sonra satışa çıkarılır.