Aynanın Türk Kültüründeki Yeri

gumusboncuklu73x62 686

Aynanın Türk Kültüründeki Yeri

Asıl anlamı Farsça “ayine” (demir) ‘dir. Bilinen ilk örneklerine M.Ö 7000 yıllarında Çorum Çatalhöyük’ te rastlanılmıştır. İnce bir sıva tabakası ile ayna halini alan cam levhalar, 11. YY eserlerinden Kutadgu Bilig’de ve Kaşgarlı Mahmud’un eserinde geçtiği üzere “közgü, gözgü” olarak isimlendirilen, eski Türk kültüründe bilinen eşyalardandı.

İslami döneme ait eserlere bakıldığında Selçuklular devrindeki aynaların, oldukça özel tezyinatına sahip, arka yüzlerinin kabartma motifleriyle bezeniş ve değerli madenlerden yapılmış olduğu, Osmanlılarda da kültürün bir devamı olarak sadelik ve zenginliğin bir arada kullanıldığı motiflerin kullanıldığı görülmektedir. Kültürümüzde aynalara çoğunlukla bir ibret gözü ile bakılmış, ona bakarken bir başka derinliğin fark edilmesi istenmiştir. Dolayısıyla ecdadımız, ondan dini, ahlaki dersler çıkararak edebiyatta, sanatta ve tasavvufta sembol olarak kullanmışlardır.

Değerlendirme

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir