İçerik Rehberi
Erkeklerde kısırlık nedenlerinden biri olan azospermi nedir, nasıl ortaya çıkar, tedavisi var mıdır gibi merak edilen tüm sorulara bu yazıda cevap verdik.
Azospermi nedir?
Azospermi (sıfır sperm), meni içerisinde hiç sperm bulunmaması durumuna verilen isimdir. Bu durumda korunmasız cinsel birliktelik olmasına rağmen meni içerisinde bir yumurtayı dölleyecek spermler olmadığı için hamilelik oluşmaz. Erkeklerde infertilite probleminin yaklaşık %10-15’ini azospermi oluşturur.
İsterseniz kısırlık hakkında detaylı makalemizi okuyarak bilgi edinebilirsiniz. Kısırlık (İnfertilite) Nedir? Kısırlık Belirtileri ve Tedavisi
Azospermi nedenleri nelerdir?
Azospermi, genetik faktörlere bağlı olarak doğuştan görülebilen bir problem. Ama önceden sağlıklı olan bir erkekte daha sonra da ortaya çıkabiliyor. Nedenleri arasında;
- Sperm iletim kanallarındaki tıkanıklık (Bu durumda sperm üretilir ama tıkanıklık nedeniyle dışarı atılamaz.),
- Genetik bozukluklar (Kistik fibrozis –CFTR mutasyonu gibi),
- Testis bozuklukları (inmemiş testis gibi),
- İlerlemiş yaş,
- Psikolojik problemler,
- Stres,
- Kalitesiz beslenme,
- Hormon dengesizlikleri,
- Vücutta spermleri ortadan kaldıran antikorların varlığı gibi durumlar var.
Azospermi belirtileri nelerdir?
Bu sorun, kendini fiziksel belirtilerle nadiren gösterir. En önemli belirtisi, 1 yıl korunmasız ilişkiye rağmen çocuk sahibi olamamaktır. Bu şikayetle bir uzmana danışıldığında gerekli tetkikler yapılır ve sorun ortaya çıkar.
Bunun dışında nadiren meninin renginin ve yapısının değişmesi, kokulu olması gibi durumlar azospermi belirtisi olabilir.
Bu da erkeklerde kısırlık sebeplerinden: Varikosel Nedir?
Azospermi tedavisi nasıl yapılır?
Kısırlık şikayeti ile bir uzmana başvurduğunda doktorun, senden ve eşinden bazı testler ister. Sen yumurtalıkların ve rahminle ilgili tahliller yaptırırken eşinden de;
- Spermiogram yani semen analizi,
- Hormon testleri,
- Testis ultrasonu gibi testler istenir.
Burada ayırıcı olan semen analizi sonuçlarıdır. 2 hafta arayla 2 ya da 3 kez spermler incelenir ve bu incelemede hiç sperm hücresi görülmediyse azospermi teşhisi konur. Teşhisin ardından durumun özellikleri incelenir ve sorunun neyden kaynaklandığı bulunmaya çalışır. Ardından azospermi tedavisi için uygun yöntem belirlenir.
Eğer azospermi sorunu sperm kanallarındaki tıkanıklıktan kaynaklanıyorsa cerrahi bir operasyonla bu tıkanıklık giderilir ve spermlerin kolayca dışarı çıkması sağlanır. Böyle bir azospermi tedavisi olanlar, iyileşme süresinin ardından genellikle doğal yollarla çocuk sahibi olabilir.
Eğer azospermi tıkanıklık sebebiyle oluşmadıysa üretim problemi söz konusu olabilir. Bu durumda cerrahi yöntemlere başvurulur. Azospermi amileyatında kullanılan yöntemler şunlardır:
- PESA (Perkutan Epididimal Sperm Aspirasyonu): Bu yöntemde testisler üzerinden içeri bir iğne ile girilir ve içerideki spermler çekilir. Bu yöntemle sperm elde edilmezse diğer yöntemler uygulanır.
- PTSA (Perkutan Testiküler Sperm Aspirasyonu): Bu yöntemde yine testisler üzerinden bir iğne ile testis dokusu alınır.
- TESE (Testiküler Sperm Ekstraksiyonu): Testis üzerindeki deri açılır ve içeriden küçük bir doku alınır.
- Mikro TESE (Mikroskobik Testiküler Sperm Ekstraksiyonu): Azospermi tedavisinde son gelişmelerden biri olan Mikro TESE’de testis dokusu açılarak yumurtalıklar mikroskobik olarak incelenir. Sonrasında spermin bulunabileceği bölgelerden örnekler alınır ve tekrar incelenir. Eğer sperm bulunursa hemen dondurulur ve anne rahmine yerleştirme işlemi yani tüp bebek tedavisi uygulanır. Sperm bulunamazsa, bazı azospermi ilaçları verilir ve bir süre sonra işlem tekrarlanır.
Yalnız şunu belirtmekte fayda var; mikro enjeksiyon yöntemi, azospermi sorununu tamamen ortadan kaldırmaz. Yalnızca bu sorunu rağmen hamilelik gelişmesini sağlar. “Azospermi olup çocuğu olanlar var mı?” diye soruyorsan, son zamanlarda bu yöntem sayesinde mümkün olduğunu söyleyebiliriz.
Bazı uzmanlar ise zaten üretiminin sorunlu olduğu sperm hücrelerini dondurup çözdürmenin yapılarına daha çok zarar vereceğini düşünüyor. Bu yüzden önerileri, mümkün olduğunca taze spermi kullanabilmek!
Azosperminin bitkisel tedavi yöntemleri var mı?
Hayır, ne yazık ki azosperminin bitkisel bir tedavi ile tedavi edilmesi mümkün değil. Ama sperm kalitesini yükseltmek için bazı beslenme önerileri mevcut.