Tanınmış olan kişilerin yaşamları herkes tarafından merak edilmektedir. Siyaset adamı, sporcu, yazar ve daha birçok kişinin yaşam öyküleri merak edilir ve öğrenilmek istenir. Bu kişilerin hayatlarını öğrenmenin en kolay yolu ise kişilerin haklarında tarafsızca yazılmış yazıları okumaktır. Kişinin hayat öyküsünü yazınsal hale getiren biyografi, edebiyat alanında öğretici metinler arasında yer almaktadır.
Bir bilim insanının, sanatçının, yazarın ya da kanaat önderinin yaşamını anlatan mensur eserlere, biyografi denir. Yunanca kökenli bir kelime olan ve adı biyo ve grafi sözcüklerinin birleşmesiyle oluşturulmuştur. Biyo canlılık ve yaşam demektir. Grafi ise eserr ve kitap anlamına gelir.
Kişinin kendi yaşam öyküsünü anlattığı eserlere ise otobiyografi denir.
– Hayat hikayesi yazılacak olan kişi toplum tarafından tanınıyor olmalıdır,
– Anlatılanlar kronolojiye uygun olarak ilerlemelidir,
– Kurguya yer verilmez. Anlatılanlar gerçeğe uygun şekilde aktarılır,
– Bir yazar tarafından yazılmalıdır,
– Anlatımda belge ve tanıklardan yararlanılabilir,
– Anlatım sade, açık ve anlaşılır olmalıdır,
– Kişinin farklı yönlerinden bahsedilir,
– Yazacak kişi eğer kendi hayatını konu edinecekse buna otobiyografi adı verilir,
– Genellikle okuyucuda daha çok ilgi uyandıracak kişiler seçilir,
– Konu olan kişinin hayatı tarafsız bir şekilde anlatılmalıdır.
Hem edebiyat hem de kültür açısından oldukça önemlidir. Çünkü, geçmişte yaşayan önemli kişilerin biyografilerinde o döneme ait birçok özelliğe rastlamak mümkündür. Bu yüzden edebiyat ve kültür arasında önemli bir tür olarak görebiliriz.
Biyografi ilk olarak Plutarkhos öncülüğünde ortaya çıkmıştır. 16. yüzyılda yaşanan gelişmeler ile iyi bir noktaya gelmeye başlamıştır. 20. yüzyılda ise oldukça objektif olarak başarılı biyografiler yazılmaya devam edilmiştir.
Biyografi yazarken dikkat edilmesi gereken önemli ayrıntılar vardır. Okuyacak kişiler için ilgi çekici bir yazı yazmak son derece önemlidir. Tabi bunu yaparken kişi hakkında doğru bilgileri kullanmanız gerekmektedir. Aksi halde yanlış bilgiler verdiğiniz biyografi başarılı olmaz.
