İçerik Rehberi
Maymun çiçeği hastalığı tam covid bitti artık derken türeyen yeni tip virüs. Bu hastalık hakkında detaylara yer vermeye ve belirtilerini yazmaya çalışacağız.
İki yıldır etkisini gösteren pandemi azalırken, dünya çapında maymun çiçeği virüsü yayılmaya başladı. Virüs şu ana kadar resmi olarak dokuz Avrupa ülkesinin yanı sıra ABD, Kanada ve Avustralya’da görüldü.
Maymun çiçeği Türkiye’de görülmedi. Belirtileri arasında yüksek ateş, baş ağrısı, sırt ağrısı, kas ağrısı ve şişlik öne çıkıyor.
Maymun çiçeği virüsü ciltteki bir yaradan, solunum yoluyla ya da göz-burun-ağızdan bulaşır.
Nadir bir hastalık olan maymun çiçeği ilk olarak 1958’de araştırma için tutulan maymun kolonilerinde çiçek benzeri bir hastalığın iki salgınının ortaya çıkmasıyla keşfedildi.
Maymun çiçeği hastalığı genellikle kemirgenler gibi enfekte hayvanlardan insanlara bulaşıyor. Virüs insanlar arasında kolayca yayılmıyor ancak insandan insana bulaşma tipik olarak büyük solunum damlacıkları yoluyla gerçekleşiyor.
Maymun Çiçeği Nedir?
Maymun çiçeği hastalığı ile aynı virüs ailesinden gelen nadir bir hastalıktır. CDC’ye göre virüs ilk olarak 1958’de araştırma maymunlarının kolonilerinde keşfedildi.
Virüsün insandaki ilk vakası 1970 yılında Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde tespit edildi. CDC, bugün çoğu maymun çiçeği enfeksiyonlarının hala orada meydana geldiğini, ancak hastalığın diğer bazı orta ve batı Afrika ülkelerinde de bildirildiğini söyledi.
Maymun Çiçeği Hastalığı Nasıl Bulaşır?
Monkeypox genellikle kemirgenler gibi enfekte hayvanlardan insanlara yayılıyor. Dünya Sağlık Örgütü , insandan insana bulaşmanın mümkün olduğunu ancak daha az yaygın olduğunu belirtiyor.
Virüs ayrıca kontamine (Enfeksiyon etkeninin vücut yüzeyi, eşyalar veya su, gıda gibi maddeler üzerinde bulunması) malzemeler yoluyla da yayılabilir.
CDC, bazı uzmanların Afrika kemirgenlerinin bulaşmada rol oynadığından şüphelense de, maymun çiçeği hastalığının ana taşıyıcısının hala bilinmediğini söyledi.
Orta ve Batı Afrika’nın bazı bölgelerinde insanlar, kemirgenlerin ve küçük memelilerin ısırmaları veya çizikleri, yabani av hayvanları hazırlama veya enfekte bir hayvan veya hayvansal ürünlerle temas yoluyla virüse maruz kalabilirler.
Virüs insanlar arasında kolay yayılmaz, ancak insandan insana bulaşma tipik olarak büyük solunum damlacıkları yoluyla gerçekleşir.
Bu damlacıklar tipik olarak birkaç metreden fazla seyahat edemez, bu nedenle CDC’ye göre maymun çiçeğini yaymak için uzun süreli yüz yüze temas gerekir.
Maymun Çiçeği Hastalığı Belirtileri Neler?
Ateş, yoğun baş ağrısı, lenfadenopati (lenf bezlerinin şişmesi), sırt ağrısı, kas ağrıları ve şiddetli halsizlik ile karakterize invazyon dönemi 0-5 gün arasında sürer.
Lenfadenopati, başlangıçta benzer görünebilen diğer hastalıklarla (suçiçeği, kızamık, çiçek hastalığı) karşılaştırıldığında maymun çiçeği virüsü vakasının ayırt edici bir özelliğidir.
CDC, Monkeypox’un tipik olarak grip benzeri semptomlar ve şişmiş lenf düğümleri ile başladığını söyledi. Monkeypox semptomları tipik olarak çiçek hastalığına benziyor.
Erken belirtiler ateş, kas ağrıları, titreme ve yorgunluğu içerir.
Daha ciddi vakalarda, genellikle yüzde ve cinsel organlarda suçiçeği ve çiçek hastalığında görülenlere benzeyen bir döküntü gelişebilir.
Ağrılı ve kaşıntılı lezyonlar, sonunda kabuklanmadan ve düşmeden önce vücutta oluşabilir.
CDC, maymun çiçeği ile enfekte olanların genellikle enfeksiyondan yedi ila 14 gün sonra semptomlar yaşamaya başladığını söyledi. Hastalık genellikle birkaç hafta sürer.
Ne Kadar Ölümcül?
Bilim insanlarının geçmişte yaptıkları açıklamalara göre maymun çiçeği virüsü, çiçek hastalığına benziyor ve genelde hafif geçiyor. Hastalık birkaç hafta içerisinde kendi kendine tamamen geçebilirken buna karşılık bazı durumlarda çok ağır geçebiliyor. Batı Afrika’da bu hastalığın ölüme sebebiyet verdiğine dair kayıtlar mevcut.
Maymun Çiçeği Tedavisi Nedir?
Herhangi bir salgının önüne geçmek için, aşı yapılması önemli bir adım. Çiçek hastalığına karşı geliştirilen aşıların maymun çiçeğine karşı yüzde 85 koruma sağladığı da biliniyor.
Öte yandan antiviral ilaçların da etkisinin olduğu aktarıldı.